Keperluan untuk Pematuhan Aksesibiliti

By Silatul Rahim Bin Dahman,

Founder and CEO | Accessibility And Diversity Specialist,

Malaysian Foundation For The Blind (MFB)

Silatulrahimdahman@gmail.com

Apabila Malaysia melaksanakan Akta Orang Kurang Upaya pada 10 Julai 2008, akses kepada OKU bukan lagi satu keistimewaan, tetapi telah menjadi satu hak. Akta Orang Kurang Upaya Malaysia, atau Akta 685, merangkumi beberapa seksyen yang meliputi semua bentuk akses.

Pada 10 April 2010, Malaysia turut serta bersama banyak negara lain dengan menjadi penandatangan Konvensyen Hak Orang Kurang Upaya (CRPD). Langkah ini mengukuhkan lagi keperluan untuk memastikan aksesibiliti bagi OKU adalah sejajar dengan standard antarabangsa.

Mematuhi garis panduan standard aksesibiliti bukan hanya memberi manfaat kepada golongan OKU sahaja. Warga emas, golongan miskin serta mereka yang kurang berpendidikan juga akan mendapat manfaat daripada reka bentuk yang mesra pengguna ini. 

Berdasarkan anggaran Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO), antara 10% hingga 15% daripada populasi sesebuah negara mengalami satu bentuk kecacatan. Maka, berdasarkan populasi Malaysia yang berjumlah 28 juta orang, dianggarkan sekitar 2.8 juta orang akan mendapat manfaat sekiranya standard aksesibiliti dilaksanakan sepenuhnya.

Disebabkan standard aksesibiliti ini masih baru, adalah perkara biasa jika ramai yang masih tidak menyedari tentang kewujudannya. Malah, negara seperti Amerika Syarikat sendiri hanya mula membangunkan standard ini selepas tahun 1990-an. Oleh itu, untuk Malaysia mencapai tahap seperti yang dicapai oleh negara-negara seperti Amerika Syarikat dan United Kingdom, adalah penting untuk mempunyai satu pasukan yang memfokuskan usaha khas dalam menyokong Malaysia untuk mengejar tahap tersebut.

Seperti mana pematuhan terhadap piawaian ISO, Standard Aksesibiliti juga mempunyai beberapa syarat yang perlu dipatuhi. Terdapat senarai semak (checklist) yang perlu diikuti serta audit berkala yang perlu dijalankan. Disebabkan standard ini adalah standard hidup (living standard), ia akan sentiasa dikemaskini dan ditambah baik dari semasa ke semasa dengan idea-idea baru. 

Potensi Perniagaan

Memandangkan Malaysia perlu mematuhi prinsip dan undang-undang yang diperkenalkan, organisasi, syarikat perniagaan serta jabatan kerajaan juga perlu memastikan mereka memenuhi standard ini. Menyedari bahawa jumlah pakar dalam bidang ini masih sangat sedikit, dan bidang ini adalah pasaran yang sangat khusus, kami mencadangkan agar Sarawak Information System (SAINS) mengambil peluang untuk memulakan satu jabatan kecil bagi menawarkan perkhidmatan kepada pasaran Malaysia. 

Kenapa Sarawak Information System (SAINS)?

SAINS telah membuktikan bahawa mereka mampu menjadi peneraju pasaran, berdasarkan pencapaian berikut:

• Peneraju dalam pembangunan aplikasi untuk pengagihan elaun kepada komuniti OKU yang kini digunakan oleh Jabatan OKU.
  
  

• SAINS telah menerima Malaysia Business Award (MBA) kerana pencapaian dalam Merit Industri.
  
  

• SAINS juga telah memenangi dua anugerah untuk Sistem Mahkamah Bersepadu mereka, iaitu:
  
  

  • World Summit Award 2009 bagi produk e-kandungan terbaik dunia dalam kategori E-Kerajaan & Institusi
    
    

  • Anugerah MSC Malaysia Asia Pacific ICT Alliance (APICTA) 2008 untuk kategori Terbaik E-Kerajaan & Perkhidmatan

Kepakaran

Walaupun bidang ini masih baru, terdapat beberapa institusi yang telah mengambil inisiatif untuk menjadi pakar dalam bidang ini, antaranya:

• Persatuan Orang Buta Malaysia (MAB)
  
  

• Majlis Kebangsaan bagi Orang Buta Malaysia (NCBM)
  
  

• Rumah Nicholas untuk Orang Buta

Teknologi  Boleh Akses

Malaysia juga telah memainkan peranan dengan menganjurkan Asia Accessibility Network. Kumpulan ini telah mengadakan beberapa bengkel dan seramai 1,500 orang telah mengikuti bengkel tersebut. Malah, kumpulan ini juga telah menjalankan audit ke atas laman web seperti:

• Kementerian Perpaduan, Wanita, Keluarga dan Masyarakat (www.kpwkm.gov.my)
  
  

• Air Asia Airlines (www.airasia.com)
  
  

• Rangkaian Maklumat Orang Kurang Upaya Malaysia (www.mind.org.my)
  ...dan banyak lagi.

Perkhidmatan Berpotensi

• Perkhidmatan perundingan
  
  

• Pembinaan dan penstrukturan semula laman web
  
  

• Audit dan cadangan untuk pematuhan terhadap standard aksesibiliti
  
  

Kesimpulan

Cadangan ini mencadangkan agar Sarawak Information System (SAINS), selaku peneraju dalam bidang teknologi, turut menerajui usaha menjadikan Malaysia sebuah masyarakat inklusif di mana produk yang dibangunkan menepati piawaian kebolehgunaan dan aksesibiliti sejagat.

Turut dicadangkan agar SAINS mengambil atau melantik seorang individu buta untuk mengetuai program baharu ini bagi memastikan kefahaman yang lebih mendalam terhadap keperluan sebenar golongan yang terlibat.